Công chứng vi bằng là gì? những thông tin bạn nên biết

 

1. Tìm hiểu công chứng vi bằng là gì ?

Công chứng vi bằng là một loại văn bản do Thừa phát lại lập và xác nhận. Nó có nhiệm vụ ghi nhận những sự kiện và hành vi đã xảy ra giữa các bên tham gia lập vi bản để được dùng làm chứng cứ trong xét xử và trong các quan hệ pháp lý khác đã được pháp luật Việt Nam quy định. Thừa phát lại sẽ có quyền lập vi bằng đối với những sự kiện và hành vi theo yêu cầu của các đương sự tham gia vi bằng, ngoại trừ trong các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về việc đảm bảo an ninh, quốc phòng, đời tư, đạo đức xã hội và các trường hợp pháp luật cấm theo quy định khác. Sau đó, Thừa phát lại sẽ phải gửi những thông tin xác nhận và ghi chép của mình tới cho Sở Tư Pháp thì vi bằng mới được công nhận là hợp lệ (theo quy định của pháp luật).

Thừa phát lại ở đây là người có những tiêu chuẩn, được Nhà nước Việt Nam bổ nhiệm và trao quyền để làm những công việc về thi hành án dân sự, tống đạt giấy tờ theo quy định, lập vi bằng và các công việc khác theo quy định của pháp luật. Cụ thể hơn, Thừa phát lại tương đối giống với chức mõ tòa (Người giữ việc báo tin và thi hành những quyết định của tòa án trong xã hội xưa, có khi còn trông nom cả việc bán động sản của Nhà nước) và chấp hành viên.

Trong thực tế, khi ai đó không có sổ hồng, họ không thể đến ký hợp đồng chuyển nhượng sử dụng đất, hoặc không thể tới các cơ quan có thẩm quyền để làm thủ tục công chứng được.

Hiện nay, vi bằng tương đương với bản ghi do cơ quan phát thanh - truyền hình địa phương phát hành. Nó ghi nhận thông tin là một nội dung nhất định đã được quy cho mỗi ngày giữa các bên liên quan. Trong trường hợp mua bán nhà và đất ở, văn phòng Thừa phát sẽ chỉ là người làm chứng giữa việc nhận và giao tiền của bên bán bên mua bán. Trong vi bằng, có ghi rõ như sau: "Các bên tham gia chịu trách nhiệm về tính xác thực của các tài liệu giấy có liên quan".

Giấy phép do Thừa Phát Lại cấp chỉ có giá trị khi được làm bằng chứng trước tòa và trong các mối quan hệ pháp lý khác, được sử dụng để chứng minh rằng các bên tham gia vi bằng đã chuyển tiền, nhận tiền và nhận giấy tờ... Nó đóng vai trò như là cơ sở để các bên tham gia có thể tiếp tục thực hiện hợp đồng cũng như hoàn thiện bản hợp đồng đó theo các quy định đã được nêu rõ trong pháp luật.

2. Những thông tin liên quan đến công chứng vi bằng

Từ những gì mà chúng ta vừa tìm hiểu, ta có thể thấy rõ sự quan trọng của Vi bằng trong vấn đề pháp lý, đặc biệt làm trong lĩnh vực nhà đất và bất động sản. Vì vậy hiểu và biết cách áp dụng công chứng vi bằng một việc làm rất cần thiết hiện nay. Sau đây, tuyendung3s.com sẽ giúp bạn đọc biết cách làm các thủ tục công chứng vi bằng tiện lợi nhất.

Xem thêm: Công chứng viên là gì? Những hiểu biết cơ bản về công chứng viên

2.1. Những thủ tục công chứng vi bằng là gì

Vi bằng được lập thành 3 bản chính:

 - Bản giao người yêu cầu

 - Bản đăng ký và lưu giữ tại Sở tư pháp tỉnh/thành phố

 - Bản lưu giữ tại Văn phòng Thừa phát lại theo quy định của pháp luật về chế độ lưu trữ đối với văn bản.

Vi bằng có là một loại văn bản, có thể được đính kèm theo hình ảnh, âm thanh và video. Trong tài liệu đó, Thừa phát lại sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ mô tả, ghi nhận lại những hành vi, sự kiện để lập vi bằng mà đích thân Thừa phát lại đã chứng kiến một cách trung thực và khách quan nhất.

Vi bằng sẽ là một bằng chứng vững chắc để bảo vệ và nhằm phòng tránh những rủi ro về mặt pháp lý cho các bên tham gia. Trong trường hợp nếu các bên tham gia có phát sinh tranh chấp liên quan đến sự kiện, hành vi lập vi bằng thì tài liệu này sẽ có giá trị chứng cứ trước Tòa án.

Vi bằng chỉ được coi là hợp lệ khi được đăng ký tại Sở Tư Pháp có thẩm quyền theo quy đinh của pháp luật nhà nước Việt Nam. Trong thời hạn nộp không quá 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được vị bằng, Sở Tư pháp sẽ phải vào sổ đăng ký vi bằng Thừa phát lại. Sở Tư pháp cũng có quyền từ chối đăng ký vi bằng nếu phát hiện việc đăng ký không đúng thẩm quyền, không thuộc phạm vi lập vi bằng hay vi bằng không được gửi đúng thời hạn để đăng ký theo quy định. Việc từ chối này sẽ được Sở Tư pháp thông báo ngay bằng văn bản chính thức cho Văn phòng Thừa phát lại và người yêu cầu lập vi bằng trong đó nêu rõ lý do từ chối đăng ký theo đúng như những quy định trong pháp luật.

2.2. Công chứng vi bằng có giá trị pháp lý hay không

Trong Điều 28 Nghị định 61/2024/ND-CP có quy định giá trị pháp lý của vi bằng được Thừa Phát lại cấp như sau:

1. Vi bằng sẽ có giá trị như là chứng cứ quan trọng để Tòa tiến hành xem xét cũng như giải quyết các vụ án

2. Vi bằng cũng chính là cơ sở sử dụng trong những hoạt động hợp pháp theo các quy định của pháp luật hiện tại.

Do đó, mua bán nhà đất qua thông qua Vi bằng sẽ chỉ có giá trị là một bằng chứng nhưng không thể đủ điều kiện pháp lý để có thể tiến hành sang tên cho tài sản bên mua ngay lập tức.

Văn phòng thừa phát lại cũng chỉ có thể ghi nhận lại hành vi trao đổi, giao dịch tiền, giấy tờ chứ không chứng thực được việc mua bán. Vi bằng được hiểu đơn giản là một bằng chứng chứng minh có thỏa thuận, giao dịch giữa hai bên đã được tiến hành.

Theo Luật Đất Đai đã quy định việc mua bán và chuyển nhượng nhà đất phải được lập thành những văn bản chính thức, như: hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất. Và để giấy tờ nhà đất được công nhận theo các quy định của pháp luật thì phải có công chứng và chứng thực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định.

Các thủ tục đăng ký phải được thực hiện thay mặt cho người mua tại văn phòng đăng ký đất đai Quận/huyện.

Điều đó có nghĩa là vi bằng chỉ có giá trị là bằng chứng về việc giao và nhận tiền hay chưa và chưa có gì để chứng nhận rằng người mua là chủ sở hữu của ngôi nhà.

Xem thêm: Đơn xin việc có nhất thiết cần công chứng không?

2.3. Bán nhà qua công chứng vi bằng liệu có an toàn không

 Ở thời điểm hiện tại, Thừa phát lại vẫn chưa được nhà nước trao cho quyền công chứng. Cho nên, nếu bạn chọn lựa bán nhà qua công chứng vi bằng là hoàn toàn sai. Nếu có ai khuyên bạn mua bán nhà đất qua công chứng vi bằng thì đây chắc chắn là hành vi dụ dỗ lừa đảo. Bạn đọc nên cẩn thận với những chiêu trò lừa đảo này.

Theo khuyến nghị của Ủy ban nhân dân huyện Hóc Môn, một số công ty môi giới bất động sản (cò đất) thường sử dụng thuật ngữ "công chứng vi bằng thừa phát lại” hòng mục đích nhằm thuyết phục và lừa đảo khách hàng.

Cần nhấn mạnh rằng, đây không phải là một thuật ngữ pháp lý. Đó chỉ là một sự lạm dụng để thuyết phục khách hàng rằng đã có một bảo hành hợp pháp cho giao dịch bất động sản mà họ tham gia.

Thừa phát lại chỉ được nhà nước trao quyền để làm những việc sau đây:

 - Tống đạt theo nhu yêu cầu được đưa ra của cơ quan có quyền thi hành án cũng như tòa án

 - Lập vi bằng theo yêu cầu của các tổ chức, cơ quan có liên quan

 - Xác minh các điều kiện thi hành bản án theo yêu cầu của các đương sự.

Vi bằng sẽ đảm nhiệm trực tiếp tổ chức, thi hành bản án và quyết định của Tòa án và cũng theo yêu cầu của các bên liên quan. Không được thi hành án và quyết định của các quan chức và các cơ quan thi hành án dân sự đang tích cực đưa ra quyết định trong việc thi hành án.

Vì vậy mua bán nhà đất qua công chứng vi bằng là không nên và rất mất an toàn. Để giúp bạn đọc kiểm chứng những thông tin mà bài viết này vừa cung cấp, sau đây, tuyendung3s.com xin được chia sẻ về một số trường hợp đã bị mất trắng nhà do mua bán nhà đất vì tin vào công chứng vi bằng Thừa phát lại để bạn đọc tăng sự cảnh giác.

3. Một số trường hợp bị mất trắng nhà do mua bằng vi bằng3.1. Nhà ở là tài sản thế chấp trong ngân hàng

Trong trường hợp này, nhà ở sẽ thuộc loại "ba chung" (giấy phép xây dựng chung, giấy chứng nhận quyền sử dụng chung đất và số nhà chung, sau đó được gọi là "sổ hồng chung"), nên sau thời điểm bán nhà cho nhiều người thì người đứng tên của chiếc sổ hồng đã mang sổ đi thế chấp tại ngân hàng. Nếu như người này không thể thanh toán, ngân hàng sẽ đến và siết nợ tài sản này. Lúc này, người mua sẽ bị mất trắng ngôi nhà đó vào trong tay của ngân hàng.

3.1. Một nhà bán cho nhiều người

Hiện tại, hầu hết các Thừa Phát Lại để có thể làm rất "dễ dàng", chỉ cần sao chép giấy tờ nhà là các Thừa Phát lại sẽ ngay lập tức lập vi bằng nhằm thu phí. Do vậy, người ta chỉ cần in giấy tờ ra thành nhiều bản, sau đó đem bán cho nhiều người khác nhau. Khi thực hiện xong hành vi đó, họ sẽ ôm tiền cao chạy xa bay. Lúc này, sẽ gây nên hiện tượng có nhiều người mua cùng tranh chấp một ngôi nhà.

Xem thêm: Việc làm Luật - Pháp lý

3.2. Người thuê nhà tự ý đem nhà bán đi

Đã có rất nhiều người chỉ vì lợi ích trước mắt mà bỏ qua những tổn thất trong tương lai, đã lựa chọn mua nhà qua giấy tờ tay với mức phí thấp nhất hay cho thuê bằng giá với nhà có sổ hồng.  Đó cũng chính là một mảnh đất màu mỡ cho những kẻ lừa đảo kiếm tiền. Những kẻ lừa đảo sẽ thuê căn nhà này và lợi dụng trường hợp chủ nhà không ngờ tới (chủ nhà ở xa, chủ nhà có việc đi xa trong thời gian dài,...) là tiến hành rao bán ngôi nhà mình đang ở trọ với giấy tờ nhà phô tô. Nhiều người thấy giá rẻ cứ thế là lao vào, khi kẻ gian đã cuỗm được tiền trong tay thì sẽ cao chạy xa bay. Còn chủ nhà và người mua lại lao sẽ đầu vào cuộc tranh chấp không hồi kết.

Như vậy để tránh tiền mất tật mang, những người thực hiện giao dịch hoặc thủ tục hành chính trong lĩnh vực nhà đất phải liên hệ với Ủy Ban Nhân Dân Phường/Xã nơi có bất động sản hoặc UBND cấp Quận/Huyện để tìm hiểu và nắm rõ các quy định của pháp luật có liên quan.

Hiểu được thuật ngữ công chứng vi bằng là gì và những thông tin liên quan của nó là điều rất cần thiết và quan trọng. Điều này đảm bảo cho người mua bán nhà đất không bị lừa và mất trắng nhà một cách oan uổng. Mong rằng những thông tin trên đã giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích và tránh được tình trạng tiền mất tật mang.