Trans-pacific partnership là gì? Thông tin từ A đến Z cho bạn

Trans-pacific partnership là gì? Trans-pacific partnership được hiểu là Hiệp ước Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), còn được gọi là Thỏa thuận Đối tác xuyên Thái Bình Dương. Đây được xem là một hiệp định quan trọng ảnh hưởng đến kinh tế thế giới. Cùng tuyendung3s.com tìm hiểu kỹ hơn về hiệp định này bạn nhé!

1. Giải đáp đầy đủ cho bạn về trans-pacific partnership là gì?

1.1. Trans-pacific partnership là gì?

Trans-pacific partnership được hiểu là Hiệp ước Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), còn được gọi là Thỏa thuận Đối tác xuyên Thái Bình Dương, là một thỏa thuận thương mại được đề xuất giữa Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Việt Nam và Hoa Kỳ được ký kết vào ngày 4 tháng 2 năm 2024, những kết quả là không được phê chuẩn theo yêu cầu và không có hiệu lực. Sau khi Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump rút chữ ký của Hoa Kỳ khỏi TPP vào tháng 1 năm 2024, thỏa thuận trong TPP không thể có hiệu lực. Các quốc gia còn lại đã đàm phán một hiệp định thương mại mới gọi là Thỏa thuận toàn diện và tiến bộ cho quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương, bao gồm hầu hết các điều khoản của TPP và có hiệu lực vào ngày 30 tháng 12 năm 2024.

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được đánh giá là chiến lược kinh tế quan trọng của Tổng thống Barack Obama với châu Á. Trước khi Tổng thống Donald J.Trump rút Hoa Kỳ khỏi TPP vào năm 2024, TPP đã được thiết lập để trở thành thỏa thuận thương mại tự do lớn nhất thế giới, chiếm 40% nền kinh tế toàn cầu.

Với những định hướng ban đầu của mình, trans-pacific partnership được xem là một thỏa thuận sẽ mở rộng thương mại và đầu tư của Hoa Kỳ ra nước ngoài, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hạ giá tiêu dùng và tạo việc làm mới, đồng thời thúc đẩy lợi ích chiến lược của Hoa Kỳ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. 

Xem thêm: ASEAN là gì? Những thông tin về Việt Nam thành viên của ASEAN

1.2. Nguồn gốc của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương là gì?

Nguồn gốc của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương là một thỏa thuận thương mại năm 2024 giữa một nhóm nhỏ các quốc gia Vành đai Thái Bình Dương bao gồm Brunei, Chile, New Zealand và Singapore. Năm 2024, Tổng thống George W. Bush tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán thương mại với nhóm này cùng với sự tham gia của Úc, Việt Nam và Peru. Khi các cuộc đàm phán diễn ra, cuộc đàm phán này đã mở rộng bao gồm Canada, Nhật Bản, Malaysia và Mexico.

Khi nhậm chức năm 2024, Obama tiếp tục các cuộc đàm phán. Năm 2024, Ngoại trưởng Hillary Clinton đã đóng khung TPP là trung tâm của trục chính chiến lược của Hoa Kỳ đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Sau mười chín vòng đàm phán chính thức và nhiều cuộc họp riêng biệt hơn, các nước tham gia đã đi đến một thỏa thuận vào tháng 10 năm 2024 và ký hiệp ước vào đầu năm 2024.

Các cuộc đàm phán này đã vượt qua các rào cản chính trị quan trọng, với các quốc gia đồng ý với những cải cách khó khăn của nền kinh tế của họ. Ví dụ như Nhật Bản đồng ý cho việc giảm thuế các sản phẩm nông nghiệp và ô tô. Canada đồng ý cho phép mở cửa thương mại, trong khi Brunei, Malaysia và Việt Nam hứa sẽ cải cách luật lao động của họ và các nhà đàm phán của Hoa Kỳ đã thỏa hiệp về một số yêu cầu của họ đối với việc bảo vệ bằng sáng chế nghiêm ngặt hơn đối với dược phẩm.

Tuy nhiên, thỏa thuận không bao giờ được Quốc hội Hoa Kỳ phê chuẩn, vì nó trở thành mục tiêu của cả ứng cử viên Đảng Cộng hòa và Dân chủ trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024. Trump chính thức rút khỏi TPP trong ngày đầu tiên nhậm chức vào tháng 1/2024.

1.3. Các bên đã đồng ý với những gì trong TPP?

Hiệp định TPP bao gồm ba mươi chương, bao gồm thuế quan đối với hàng hóa và dịch vụ, quyền sở hữu trí tuệ (IP), quy tắc thương mại điện tử, tiêu chuẩn lao động và môi trường, cơ chế giải quyết tranh chấp và nhiều khía cạnh khác của thương mại toàn cầu. Mục tiêu của thỏa thuận đầy tham vọng này là biến khu vực Châu Á - Thái Bình Dương là một trong những lục địa chiếm khoảng 40% thương mại thế giới, là tạo ra một khu vực kinh tế tích hợp đầy đủ và thiết lập các quy tắc nhất quán cho đầu tư toàn cầu. 

Một số điều khoản nổi bật bao gồm:

- Xóa bỏ hoặc giảm thuế. Thỏa thuận hạ thuế quan và các rào cản thương mại khác đối với một loạt các hàng hóa, bao gồm nhiều sản phẩm ô tô và các sản phẩm sản xuất khác, dệt may và hàng hóa nông nghiệp, như thịt, sữa, sản xuất và ngũ cốc. Một số ước tính đặt tổng mức giảm thuế giữa các thành viên TPP ở mức 98%.

- Tự do hóa thương mại dịch vụ. Các hạn chế đối với các dịch vụ xuyên biên giới đã được gỡ bỏ và các quy tắc được thêm vào để đảm bảo rằng các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trong các lĩnh vực bao gồm bán lẻ, truyền thông, giải trí và tài chính sẽ được bảo vệ khỏi sự phân biệt đối xử.

- Quy tắc đầu tư. Thị trường đã được mở cho đầu tư nước ngoài giữa các thành viên, và các quy tắc được thêm vào để bảo vệ các nhà đầu tư khỏi sự đối xử không công bằng.  Điều khoản giải quyết tranh chấp giữa các nhà đầu tư và nhà nước gây tranh cãi (ISDS), cho phép các nhà đầu tư kiện các chính phủ sở tại sử dụng các hội đồng trọng tài quốc tế, đã được đưa vào.

- Hướng dẫn thương mại điện tử. TPP là thỏa thuận khu vực đầu tiên bao gồm các quy tắc toàn diện về thương mại kỹ thuật số, đảm bảo luồng thông tin tự do xuyên biên giới, bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng và các chính sách cấm các nhà đầu tư chuyển máy chủ và các cơ sở liên quan khác sang nước sở tại  .

- Bảo vệ sở hữu trí tuệ. Thỏa thuận bao gồm các quy định rộng rãi về IP, bao gồm thực thi bằng sáng chế, kéo dài thời hạn bản quyền và bảo vệ bí mật công nghệ và thương mại.  Điều này bao gồm các biện pháp bảo vệ mới gây tranh cãi đối với các loại thuốc theo toa, bao gồm cả một nhóm thuốc mới được gọi là sinh học, được thúc đẩy bởi Hoa Kỳ.

- Tiêu chuẩn lao động và môi trường. TPP đã đi xa hơn các thỏa thuận thương mại trước đây trong việc cam kết các thành viên cho phép người lao động thành lập công đoàn, cấm sử dụng lao động trẻ em và lao động cưỡng bức, cải thiện điều kiện nơi làm việc và tăng cường bảo vệ môi trường.

Ngoài ra còn các quy định quan trọng khác bao gồm các quy tắc về tính minh bạch, hạn chế đối với độc quyền và doanh nghiệp nhà nước và các quy định hợp lý có nghĩa là giúp các doanh nghiệp nhỏ hơn dễ dàng giao dịch qua biên giới.

Xem thêm: Học viên Ngoại Giao ra làm gì? Thông tin học viện Ngoai giao mới nhất

2. Sự khác biệt giữa TPP và TPP-11 bạn nên biết

Sau khi ông tổng thống Trump rút khỏi TPP, 11 bên còn lại đã ký kết thỏa thuận nên được gọi là TPP-11, tiếp tục đàm phán với mục tiêu cứu vãn một hiệp ước không có sự tham gia của Hoa Kỳ. Nỗ lực của họ đã thành công, dẫn đến Thỏa thuận toàn diện và tiến bộ cho quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương gọi tắt là CPTPP, được ký vào tháng 3 năm 2024. Thỏa thuận này đã được đa số thành viên phê chuẩn và có hiệu lực cho các quốc gia đó vào ngày 30 tháng 12 năm 2024  .

Về cơ bản thì CPTPP vẫn không thay đổi so với TPP ban đầu, tuy nhiên các chuyên gia thương mại nói rằng có những khác biệt quan trọng giữa hai hiệp định này. Sự khác biệt này liên quan mật thiết đến việc Hoa Kỳ rút khỏi hiệp định TPP.

Các trung tâm thay đổi lớn nhất và thực chất nhất về sở hữu trí tuệ. Trong các cuộc đàm phán TPP, Washington đã đưa ra những yêu cầu về luật bản quyền dài hơn, khắt khe hơn, gia hạn bằng sáng chế tự động và bảo vệ riêng cho các công nghệ mới, bao gồm cái gọi là sinh học, một công nghệ y tế tiên tiến. Phần lớn bị phản đối bởi những người tham gia khác, những điều khoản này đã bị xóa khỏi CPTPP.  

Chương đầu tư cũng được sửa đổi. Các thành viên đã giữ điều khoản ISDS, nhưng họ giới hạn phạm vi của nó.  Một số mốc thời gian để thực hiện các biện pháp nhất định cũng bị thay đổi, và một số quy tắc lao động và môi trường được nới lỏng một phần.

Các thành viên CPTPP xác định rằng các điều khoản đã bị xóa chỉ bị đình chỉ, thể hiện một sự khác biệt nhằm báo hiệu rằng họ có thể khôi phục những điều khoản đó nếu Hoa Kỳ quyết định tham gia lại. Trump đã đưa ra ý tưởng quay trở lại thỏa thuận, nhưng các nhà phân tích thương mại nói rằng việc ông ưu tiên các hiệp định thương mại song phương và sẵn sàng áp thuế đối với các đồng minh, bao gồm cả Nhật Bản, đã chứng minh khả năng đó có thể diễn ra.

Trong các cuộc đàm phán gần đây, Hàn Quốc được coi là một thành viên có khả năng sẽ gia nhập trong tương lai, Gần đây, Thái Lan và Campuchia đã bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia. Đài Loan cũng vậy, nhưng việc gia nhập một thỏa thuận đã được đóng khung như một cơ chế đối đầu với Trung Quốc có thể thu hút sự phản đối từ Bắc Kinh.

Xem thêm: Kinh doanh quốc tế là gì? Tại sao hot đến như vậy

3. Thời cơ và thách thức của Việt Nam khi tham gia CPTPP

Việc gia nhập CPTPP đặt ra những cơ hội và thách thức nhất định cho sự phát triển của nền kinh tế, an ninh chính trị Việt Nam. Cụ thể:

Cơ hội được mở rộng sự phát triển: Với đặc điểm hiểm định của mình cùng những nguyên tắc mà chúng ta đã tìm hiểu, CPTPP đã đặt ra cơ hội hợp tác, đầu tư và kinh doanh cho doanh nghiệp Việt Nam. Nổi bật trong đó phải kể tới là hệ thống yêu cầu cao về chất lượng sản phẩm, hệ thống thuế quan nhẹ nhàng hợp tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dễ dàng giao lưu, hội nhập và phát triển.

Việc gia nhập CPTPP cũng đã tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam có điều kiện học tập kiến thức đặc biệt là hệ thống công nghệ thông tin hiện đại của các nước thành viên. Nổi bật trong đó là ứng dụng khoa học công nghệ, tự động hóa, …

Bên cạnh những điều kiện thuận lợi này, CPTPP cũng kéo theo một số những thách thức đối với cả doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam. Đó là một số vấn đề về thuế quan, chất lượng sản phẩm, chất lượng nguồn lao động, các vấn đề về môi trường, luật sở hữu trí tuệ, ...

Trans-pacific partnership được hiểu là Hiệp ước Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), còn được gọi là Thỏa thuận Đối tác xuyên Thái Bình Dương, là một thỏa thuận thương mại được đề xuất giữa Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Việt Nam và Hoa Kỳ được ký kết vào ngày 4 tháng 2 năm 2024. Sau khi Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump rút chữ ký của Hoa Kỳ khỏi TPP vào tháng 1 năm 2024, thỏa thuận trong TPP không thể có hiệu lực, mười một bên còn lại ký kết hiệp định nên được gọi là TPP-11 hay còn gọi là CPTPP. Hy vọng rằng thông qua bài viết này bạn đã nắm rõ về hiệp định Trans-pacific partnership là gì cùng một số thông tin quan trọng liên quan đến hiệp định TPP này.